Phát biểu tại Đại hội đại biểu toàn quốc Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh lần thứ XI, nhiệm kỳ 2017 - 2022, Tổng Bí thư Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam Nguyễn Phú Trọng đã nhấn mạnh: Xây dựng Đoàn là xây dựng đội quân xung kích của cách mạng, lực lượng nòng cốt của tuổi trẻ, xây dựng đội dự bị tin cậy của Đảng…Là tuổi trẻ, cán bộ đoàn phải có tinh thần ham học hỏi, cầu tiến bộ, không ngừng tu dưỡng bản thân về phẩm chất chính trị, đạo đức, lối sống và năng lực công tác; thực sự là người bạn gần gũi của thanh niên, không kiêu căng, tự mãn, xa rời thanh niên, xa rời thực tiễn; không để bị suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống. Cán bộ đoàn phải là người tiên phong, có tinh thần đổi mới, dám nghĩ, dám làm, năng động và sáng tạo. Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh phải thực sự là tấm gương trong sáng, là môi trường thử thách, nghĩa tình để cán bộ đoàn rèn luyện bản lĩnh chính trị, phẩm chất đạo đức, tác phong công tác, chuyên môn, nghiệp vụ, tạo nguồn cán bộ trẻ có chất lượng cho Đảng.
Quán triệt tinh thần chỉ đạo trên, Ban Bí Thư Trung ương Đoàn đã cụ thể hóa qua việc ban hành văn bản hướng dẫn số 13-HD/TWĐTN-BTC ngày 20/6/2018 về thực hiện Chương trình rèn luyện đoàn viên giai đoạn 2018-2022 và Đoàn Khối cũng đã cụ thể hóa triển khai nội dung này. Được sự cho phép của chủ trì tọa đàm, tôi tham gia phát biểu tham luận với nội dung: Một số giải pháp thực hiện Chương trình rèn luyện đoàn viên giai đoạn 2018-2020
Công tác Đoàn và phong trào thanh niên đang đứng trước những thuận lợi và thách thức trong tình hình hiện nay, đó là sự phát triển của khoa học công nghệ, bùng nổ của công nghệ thông tin và nhất là việc sử dụng các trang mạng xã hội ngày phát triển mạnh và không thể thiếu đối với thanh niên, điều đó đặt ra mỗi người đoàn viên phải có ý thức tự rèn luyện thông qua việc thực hiện Chương trình rèn luyện đoàn viên giai đoạn 2018-2022 với các nội dung:
Một là, rèn luyện về lý tưởng cách mạng, nhận thức chính trị.
Với các nội dung đoàn viên cần rèn luyện: Học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh; học tập 6 bài học lý luận chính trị của Đoàn TNCS Hồ Chí Minh; tham gia đầy đủ sinh hoạt Chi đoàn, sinh hoạt đoàn nơi cư trú và các hoạt động do Đoàn tổ chức; tích cực rèn luyện theo các tiêu chí xây dựng hình mẫu thanh niên Việt Nam thời kỳ mới “Tâm trong, trí sáng, hoài bão lớn”; thực hiện nói đi đôi với làm, nói thật, làm thật, trung thực với chính mình và mọi người; cụ thể bằng việc xây dựng hình mẫu Thanh niên Đồng Khởi mới “Yêu nước, Bản lĩnh, Hiếu thảo, Tình nguyện” và hình mẫu Thanh niên Đoàn Khối các cơ quan tỉnh “Tinh thông nghiệp vụ, liêm khiết trong thực thi công vụ, tận tuỵ phục vụ nhân dân”; thường xuyên theo dõi, nắm bắt thông tin thời sự, chính trị trên các phương tiện thông tin đại chúng; tham gia xây dựng Đảng, phấn đấu trở thành đảng viên; nghiêm chỉnh chấp hành pháp luật; đối với cán bộ Đoàn các cấp, thực hiện nghiệm túc Chỉ thị 01-CT/TWĐTN, ngày 17/5/2013 của Ban Thường vụ Trung ương Đoàn “Về việc tăng cường rèn luyện tác phong, thực hiện lề lối công tác của cán bộ Đoàn”.
Hai là, rèn luyện về chuyên môn nghiệp vụ.
Các nội dung đoàn viên cần rèn luyện: Nêu cao tinh thần trách nhiệm, tận tụy với công việc; sẵn sàng đảm nhận và thực hiện tốt các nhiệm vụ được giao; phát huy tốt chuyên môn trong các hoạt động tình nguyện cộng đồng; hăng hái thi đua học tập, lao động sáng tạo, làm chủ khoa học công nghệ; thường xuyên rèn luyện tác phong và đạo đức nghề nghiệp, xung kích tham gia cải cách hành chính, xây dựng văn hoá công sở. Tích cực tham gia phong trào “Ba trách nhiệm” và phong trào “Sáng tạo trẻ”.
Ba là, rèn luyện về sức khỏe, kỹ năng thực hành xã hội.
Các nội dung đoàn viên cần rèn luyện: Tích cực tập luyện ít nhất một môn thể thao; không sử dụng ma túy và các chất gây nghiện; hạn chế uống rượu, bia và không hút thuốc; tích cực học tập nâng cao trình độ ngoại ngữ, tin học; rèn luyện một số kỹ năng xã hội cần thiết như: Kỹ năng làm việc nhóm, kỹ năng quản lý, điều hành, kỹ năng giải quyết mâu thuẫn, kỹ năng ra quyết định, kỹ năng tìm kiếm và xử lý thông tin, kỹ năng trình bày (nói, viết)…; tích cực tham gia các hoạt động tình nguyện vì cộng đồng.
Đây là những nội dung rất quen với đoàn viên vì được kế thừa và phát triển Chương trình rèn luyện đoàn viên giai đoạn 2015-2017. Tuy nhiên để thực hiện tốt cần phải vận dụng cụ thể vào tính đặc thù của mỗi cơ quan, địa phương và sở trường công tác. Tôi xin đưa ra một số giải pháp như sau:
1. Đổi mới phương thức trong triển khai và đánh giá
- Về công tác triển khai: Trên thực tế, vẫn còn không ít đoàn viên khi hỏi những nội dung cơ bản của Chương trình rèn luyện đoàn viên tỏ ra lúng túng, e dè, đây là vấn đề lớn chúng ta cần thẳng thắng nhìn nhận. Ngoài việc triển khai thông qua hội nghị hoặc văn bản hướng dẫn, có thể tuyên truyền bằng pano, áp phích, ngắn gọn nhưng trực quan, sinh động.
- Về công tác đánh giá: Thực hiện theo hướng dẫn của Ban bí thư Trung ương Đoàn định kỳ 6 tháng/lần, trong quá trình đánh giá cần thực hiện quyết liệt và thẳng thắng, Vì sao? Vì đăng ký thực hiện là do mỗi đoàn viên căn cứ theo khả năng và thực tế công tác đăng ký kèm theo giải pháp thực hiện. Đến cuối năm lại không hoàn thành hoặc hoàn thành chưa tốt mục tiêu của bản thân thì phải có sự đánh giá khách quan, sát với phân loại theo hướng dẫn để đoàn viên tự rút kinh nghiệm.
Ban chấp hành Chi đoàn cần mạnh dạn đề xuất cấp ủy, sử dụng đánh giá kết quả thực hiện Chương trình rèn luyện đoàn viên cuối năm làm một trong những cơ sở đánh giá, phân loại viên chức, đặc biệt là đảng viên tham gia sinh hoạt đoàn và đối tượng đảng lớp Đồng Khởi mới để mang tính nêu gương và hiệu ứng thực hiện, từng bước chấn chỉnh đối với từng đoàn viên trong việc thực hiện.
2. Thực hiện Chương trình rèn luyện đoàn viên gắn với việc thực hiện giá trị hình mẫu Người thanh niên Đồng Khởi mới “Yêu nước - Bản lĩnh - Hiếu thảo - Tình nguyện”
Có thể khi gắn hai nội dung này để thực hiện cùng một lúc, sẽ có ý kiến cho rằng quá nặng so với mỗi đoàn viên. Tuy nhiên, theo tôi, đối với công tác Đoàn và phong trào thanh niên tại Trường Chính trị Bến Tre cần và nên áp dụng vì chúng ta có đủ sức để thực hiện, mỗi đoàn viên của Chi đoàn đều có nhận thức, bản lĩnh về chính trị và lý tưởng cách mạng sâu sắc. Khi nghiên cứu xem xét các nội dung trong Chương trình rèn luyện đoàn viên và giá trị hình mẫu Người thanh niên Đồng Khởi mới rất sát và rất gần với nhau và đây cũng là cơ hội để mỗi đoàn viên Chi đoàn phấn đấu trong công tác, trong tham gia hoạt động để được xem xét giới thiệu kết nạp Đảng, đồng thời khi gắn hai nội dung này Chi đoàn sẽ có thêm cơ sở đánh giá khách quan hơn trong việc tạo nguồn giới thiệu kết nạp Đảng viên lớp Đồng Khởi mới.
3. Phát huy sức mạnh đoàn kết của Chi đoàn
Thực hiện Chương trình rèn luyện đoàn viên là một trong những cơ sở đánh giá xếp loại Chi đoàn của Đoàn cấp trên và cũng là cơ sở đánh giá từng đoàn viên trong quá trình hoạt động. Vì vậy, thực hiện tốt các nội dung đăng ký là trách nhiệm và nghĩa vụ của mỗi đoàn viên. Tuy nhiên mỗi đoàn viên cần nhận định rõ: phải đoàn kết thực hiện nhiệm vụ, chia sẻ và giúp đỡ nhau tuyệt đối không ganh đua, hơn thua, hoặc chê bai, chỉ trích đồng chí mình khi hoàn thành chưa tốt hoặc thiếu sót trong đăng ký và thực hiện.
4. Nâng cao tính năng động, chủ động, tính kỷ luật của đoàn viên trong xây dựng tổ chức Đoàn
Mỗi đoàn viên cần phải định vị về ví trí, vai trò, trách nhiệm của mình đối với tổ chức Đoàn mình đang sinh hoạt, phải chủ động cập nhật thông tin, tìm các giải pháp, mô hình thực hiện hay để đề xuất với Chi đoàn thực hiện tốt hơn Chương trình rèn luyện đoàn viên. Một vài đoàn viên có tính chủ quan, chưa dành thời gian tìm hiểu kỹ từng nội dung đăng ký thực hiện, chỉ đăng ký mang tính đối phó từ đó dẫn đến việc thực hiện chưa có hiệu quả với bản thân và ảnh hưởng chung đến tổ chức đoàn. Do vậy, việc từng đoàn viên tự nâng cao tính chủ động và năng động của mình là hết sức cần thiết trong tình hình hiện nay.
Ngoài ra, trong ứng xử với đồng chí, đồng nghiệp phải tế nhị, hòa nhã, phát ngôn chuẩn mực, tuyệt đối không phát ngôn gây mất đoàn kết hoặc xem nhẹ đồng chí mình dù ở bất cứ cương vị nào và hoàn cảnh nào. Mỗi đoàn viên phải là tấm gương với “Tâm trong, trí sáng, hoài bão lớn,” để tạo sự lan tỏa trong Chi đoàn.
Thực hiện tốt Chương trình rèn luyện đoàn viên là trách nhiệm và nghĩa vụ của mỗi đoàn viên, không phải chỉ thực hiện trong thời gian ngắn mà là cả một quá trình tự rèn luyện, phấn đấu, đòi hỏi phải có quyết tâm và giải pháp phù hợp, trên đây là một số giải pháp tôi đề xuất để chúng ta cùng tham khảo và trao đổi để thực hiện tốt nhiệm vụ của đoàn viên. Với tinh thần Đoàn kết, năng động, khát vọng và phát triển, chúng ta sẽ thực hiện tốt Chương trình rèn luyện đoàn viên giai đoạn 2018-2020./.
Bài tham luận tọa đàm Chi đoàn Trường Chính trị Bến Tre
CN. Nguyễn Phước Bình
Tập sự giảng viên Khoa Xây dựng Đảng