Diễn biến hòa bình “là chiến lược cơ bản của chủ nghĩa đế quốc và các thế lực phản động, nhằm lật đổ chế độ chính trị, xã hội của các nước tiến bộ, trước hết là các nước xã hội chủ nghĩa từ bên trong, chủ yếu bằng phương pháp phi quân sự”[1]. Đây là cuộc đấu tranh tổng lực, nhằm xóa bỏ chủ nghĩa xã hội, chủ nghĩa Mác-Lênin, Đảng Cộng sản; kết hợp “Diễn biến hòa bình” với bạo loạn lật đổ và răn đe quân sự, trong đó “Diễn biến hòa bình” là mũi chủ yếu.

Trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa ở nước ta hiện nay, Đảng Cộng sản Việt Nam khẳng định “Diễn biến hòa bình” là một trong những nguy cơ đối với cách mạng Việt Nam:“Các thế lực thù địch vẫn tiếp tục thực hiện âm mưu “Diễn biến hòa bình”, gây bạo loạn lật đổ, sử dụng các chiêu bài “dân chủ”, “nhân quyền” hòng làm thay đổi chế độ chính trị ở nước ta”[2]. Mục tiêu nhất quán của địch đối với cách mạng Việt Nam là xóa bỏ vai trò lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam, chế độ xã hội chủ nghĩa, làm cho Việt Nam chuyển hóa sang chế độ tư bản chủ nghĩa, lệ thuộc vào nước ngoài.

Với phương châm: “Mềm, ngầm, sâu, trực tiếp, toàn diện”, chiến lược “Diễn biến hòa bình” của các thế lực thù địch ở Việt Nam hiện nay chủ yếu tiến hành trên các mặt: Chống phá toàn diện mọi  lĩnh vực: Chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội, quân sự, ngoại giao,…Trong đó:

- Chính trị tư tưởng, văn hóa là khâu đột phá.

- Kinh tế làm mũi nhọn.

- Dân tộc, tôn giáo, dân chủ, nhân quyền làm ngòi nổ.

- Ngoại giao hỗ trợ, hậu thuẫn.

- Quân sự răn đe và can thiệp khi có điều kiện, thời cơ.

Ở khâu đột phá này, các thế lực thù địch ra sức tuyên truyền chủ nghĩa Mác-Lênin chỉ phù hợp với thế kỷ XIX, hiện nay đã trở nên lỗi thời, lạc hậu, không phù hợp với Việt Nam. Đồng thời tập trung xuyên tạc nhằm loại bỏ chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, vai trò lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam, thúc đẩy tự diễn biến, tự chuyển hóa hòng làm suy yếu hệ thống chính trị, hình thành đa nguyên đa đảng, tiến tới làm sụp đổ chế độ chủ nghĩa xã hội ở nước ta. Để thực hiện âm mưu trên, các thế lực thù địch sử dụng các thủ đoạn móc nối, kích động nhiều đối tượng (bọn cơ hội chính trị, phần tử bất mãn, suy thoái, đối tượng bị mua chuộc,…) tham gia viết báo, bản tin, tuyên truyền trái với quan điểm, đường lối của Đảng. Chúng tiến hành theo phương châm “mỗi người chỉ là một giọt nước”, nhưng nhiều giọt nước sẽ ngấm dần, nhằm phân hóa nội bộ, chuyển hóa dần từ trong Đảng ra ngoài xã hội. Bên cạnh đó, chúng đẩy mạnh tuyên truyền gieo rắc “chủ nghĩa thực dụng”, văn hóa phương Tây, tạo tâm lý hưởng thụ, lối sống tư sản, qua đó từng bước tạo chuyển hóa tư duy, nếp nghĩ, quan điểm của cán bộ, đảng viên, quần chúng, nhất là thế hệ trẻ theo hướng đối lập với quan điểm, tư tưởng của Đảng.

Đứng trước âm mưu, thủ đoạn ngày càng tinh vi, thâm độc của chiến lược diễn biến hòa bình của các thế lực thù địch, xuyên suốt các kỳ Đại hội, Đảng ta xác định mục tiêu: “Kiên quyết làm thất bại mọi âm mưu và thủ đoạn “Diễn biến hòa bình”[3]; “Tăng cường đấu tranh làm thất bại mọi âm mưu, hoạt động diễn biến hòa bình của các thế lực thù địch; chủ động ngăn chặn, phản bác các thông tin, quan điểm xuyên tạc, sai trái, thù địch”[4]. Vấn đề đặt ra cho mục tiêu chiến lược là phải giữ vững ổn định chính trị, bảo đảm môi trường hòa bình ổn định lâu dài cho sự nghiệp xây dựng đất nước. Phải lấy việc giữ vững ổn định chính trị làm nền tảng để đẩy mạnh sự nghiệp phát triển kinh tế – xã hội, để củng cố quốc phòng, an ninh.

Để tăng cường đấu tranh chống “Diễn biến hòa bình” trên lĩnh vực tư tưởng, văn hóa hiện nay,

Thứ nhất, tăng cường công tác lý luận, tư tưởng, bảo vệ nền tảng tư tưởng, Cương lĩnh, đường lối của Đảng. Bảo vệ nền tảng tư tưởng của Ðảng là bảo vệ Ðảng, Nhà nước, Nhân dân, bảo vệ lợi ích quốc gia, dân tộc. Giải pháp này, yêu cầu: Thực hiện nghiêm túc Chỉ thị số 23-CT/TW ngày 09/02/2018 của Ban Bí thư về tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu quả học tập, nghiên cứu, vận dụng và phát triển chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh trong tình hình mới và Nghị quyết số 35-NQ/TW ngày 22/10/2018 của Bộ Chính trị về tăng cường bảo vệ nền tảng tư tưởng của Ðảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch trong tình hình mới. Chú trọng công tác giáo dục truyền thống, tinh thần yêu nước, chủ nghĩa anh hùng cách mạng, kiên quyết đấu tranh chống các luận điểm xuyên tạc, tuyên truyền nói xấu Đảng, Nhà nước, cách mạng. Tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu quả học tập, nghiên cứu, vận dụng và phát triển chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh đáp ứng yêu cầu của sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới, tăng cường xây dựng Đảng trong sạch, vững mạnh, đẩy mạnh toàn diện, đồng bộ công cuộc đổi mới, phát triển nhanh, bền vững đất nước.